
Tôi 11 tuổi.
Cuối tháng Năm vừa rồi, tôi đã được phát giấy chứng nhận hoàn thành chương
trình bậc Tiểu học. Trong buổi Lễ Tổng kết, đồng thời là Lễ Tri ân cha mẹ, lần
đầu tiên trong suốt 5 năm học, tôi được mẹ dẫn vào tận sân trường và cùng ngồi
dự với tôi đến cuối buổi. Buổi lễ Tổng kết do đó có vẻ đặc biệt hơn so với tất
cả những buổi lễ trước đây. Lúc ra về, mẹ bảo tôi hãy kể lại toàn bộ buổi lễ
theo một cách khác với những bài tập làm văn tường thuật mà tôi đã từng làm ở trường.
Việc này đối với tôi quá khó vì suốt 5 năm qua, tôi được dạy tập làm văn theo một
công thức không thay đổi, đó là bài văn phải có mở bài: buổi lễ diễn ra ở đâu,
lúc mấy giờ, thành phần tham dự ; Thân bài: buổi lễ gồm mấy phần, chương trình
văn nghệ có những tiết mục gì, ai lên phát biểu, bài phát biểu có những ý gì,
ra sao ; Cuối cùng là kết luận: em rất thích buổi lễ (tất nhiên rồi – không
thích thì cũng phải nói thích), vì sao thích, em rút ra được những gì sau buổi
lễ… vân vân và vân vân... Bây giờ mẹ lại yêu cầu tôi kể theo một cách khác, thú thực là tôi
chẳng biết bắt đầu như thế nào.
Có lẽ bắt đầu
là việc tôi phải khoác ra ngoài một bộ quần áo tốt nghiệp màu xanh dương. Bộ
này tôi đã có dịp mặc một lần vào hồi tốt nghiệp Mẫu giáo. Tôi còn nhớ hôm đó
cô Hiệu trưởng trường Mẫu giáo hỏi “Có bạn nào xung phong lên hát không?” Tôi không
định xung phong, nhưng chợt thấy bạn Mỹ Duyên đang nhìn mình. Bạn Mỹ Duyên xinh
nhất lớp, tôi rất thích nắm tay bạn ấy và thích ngồi gần bạn ấy trong tất cả
các bữa cơm. Giây phút cô Hiệu trưởng hỏi, bạn Mỹ Duyên nhìn tôi với vẻ đầy khích lệ. Thế là tôi
xung phong hát. Cả trường vỗ tay rần rần, và tôi cảm thấy bạn Mỹ Duyên là người
vỗ tay to nhất. Sau đó tôi vào lớp Một và chẳng bao giờ gặp lại bạn Mỹ Duyên nữa.
Bây giờ, tôi lại ngồi trước sân trường đầy nắng, súng sính trong bộ quần áo giống
y như bộ quần áo năm nào, trong lòng bỗng thoáng một chút nhung nhớ như tôi vừa kể.
Hôm nay, sân trường không chỉ có màu áo xanh mà còn có cả màu áo đỏ rực. Áo
xanh là áo dành cho tất cả học sinh lớp 5, còn áo đỏ là dành riêng cho những bạn
tốt nghiệp với số điểm tối đa là 20. Hôm biết kết quả tôi chỉ được 18 điểm, mẹ
có vẻ buồn, vì trước đó tôi có thông báo với mẹ là tôi làm đúng hết, không sai
chút nào. Môn Văn không được 10 điểm thì cũng là bình thường thôi, nhưng môn
Toán tôi cũng không được 10 điểm làm cho mẹ thất vọng, tôi cảm thấy áy náy lắm.
Tôi thanh mình với mẹ:
- Con hiểu
bài, làm đúng hết, nhưng bị sơ suất mấy chỗ. Chẳng hạn như khi làm phép tính
chia, bên phải là số chia chẵn, bên trái là số chia lẻ, đáng lẽ bên trái con phải
viết là 004 thì con lại chỉ viết có số 4. Hay là bài toán đố, người ta hỏi thể
tích nước trong bể chứa là bao nhiêu, con trả lời “thể tích nước trong bể chứa là…”, trong khi đáp án viết: “Thể tích của bể cũng chính là thể tích nước
trong bể là”. Thế nên con bị trừ điểm.
Mẹ nghe xong,
suy nghĩ một lúc rồi bảo tôi:
- Thôi, bỏ
qua chuyện này đi! Nếu con không phải là điệp viên 004 thì đối với mẹ cũng như
hầu hết tất cả mọi người, số 4 hay số 004 cũng như nhau cả! Còn chuyện thể tích
nước cũng là chuyện nhỏ. Có những chuyện lớn hơn, như nhà mình phải trả tiền nước
gấp 3 lần những nhà bình thường khác vì mình không có hộ khẩu thường trú ở đây.
Hoặc lớn hơn nữa là ở Cà Mau, có nơi người ta phải bỏ ra 1 triệu đồng để mua 1
mét khồi nước sạch. Đó mới thực là những chuyện con cần quan tâm.
Nghe mẹ nói
thế, tôi cũng bớt áy náy, nhưng khi cô giáo bảo “Các em hãy viết một bức thư gửi
cha mẹ mình, nói lên những tình cảm chân thật nhất, những niềm vui và những nỗi
buồn mà em muốn chia sẻ nhất” thì tôi lại nhớ đến điểm số 18 của mình. Tôi viết
vào tờ giấy nhiều lắm, trong đó có câu: “Kết quả thi vừa rồi con chỉ được có 18
điểm. Con vô cùng xin lỗi ba mẹ và xin hứa từ nay con sẽ cố gắng hơn để ba mẹ
vui lòng”. Tôi viết xong, bỏ vào phong bì dán lại. Trong buổi lễ Tri Ân, tôi chạy
đến bên mẹ, đưa tờ giấy rồi nói thầm đủ để mẹ nghe: “Đây là thư con gửi ba mẹ,
nhưng thôi, mẹ cất đi, đừng đọc nhé!”.
Tôi chẳng biết
tại sao mình đã bỏ công ra viết thư, rồi lại không muốn cho ba mẹ đọc? Tôi hay
tự mâu thuẫn với mình vậy đó. Chuyện này cũng giống như chuyện tôi với bạn
T.Tâm. Bạn T.Tâm là bạn gái duy nhất làm cho tôi cảm thấy xúc động mỗi khi đứng
gần. Cảm giác xúc động này đến với tôi từ năm lớp 3 và càng ngày tôi càng thấy
nó rõ rệt hơn. Mỗi khi bạn T.Tâm đến bên tôi, nở một nụ cười thân thiện là tôi
lại thấy tim mình đập rất to – to đến nỗi tôi sợ chính bạn T.Tâm cũng nghe thấy.
Tối về nhà, thỉnh thoảng tôi nhớ bạn ấy ghê gớm, cũng có đôi khi tôi hạ quyết
tâm ngay hôm sau sẽ tìm cách nắm tay bạn ấy một cái. Tôi thấy mình thật cương
quyết và tự nhủ chuyện ấy chẳng có gì khó, ngay ngày mai mình sẽ làm. Nhưng rồi
hết ngày này qua ngày khác, tôi chẳng làm được. Thậm chí mỗi lần bạn ấy đến gần,
tôi còn vội vàng lảng ra xa.
Hôm nay cũng
thế, suốt buổi lễ, tôi không ngồi gần bạn T.Tâm. Ở trên sân khấu, các tiết mục
văn nghệ cây nhà lá vườn lần lượt diễn ra. Các bạn ngồi dưới và phụ huynh ngồi
xung quanh vỗ tay rần rần, còn tôi thì không thể nào rời mắt khỏi cái bím tóc dễ
thương cứ ngoắt qua ngoắt lại một cách vô tình. Hôm nay là buổi cuối cùng ngồi ở
cái sân trường quen thuộc này, có khi nào cũng là buổi cuối cùng tôi được thoả
sức nhìn ngắm cái nơ hồng hồng, cái cổ cao cao và đôi mắt mí lót luôn ẩn nụ cười
thân thiện kia không?
Sau các tiết
mục văn nghệ là đến phần phát biểu của cô Hiệu trưởng. Thứ hai nào tôi cũng ngồi
ở đây nghe cô phát biểu rồi, nên tôi chẳng lạ gì nữa. Đại khái cũng là “Các em
học sinh thân mến, hôm nay là ngày…, để đạt được thành quả này, ngoài công của
các thầy cô giáo, không thể không kể đến công lao của các bậc cha mẹ…, cô mong
các em hãy…” này nọ. Thôi, đại ý vậy đi, kể mãi chán lắm. Rồi đến phần phát biểu
của đại diện cha mẹ học sinh. Lại cũng na ná như thế. Cũng cám ơn các thầy cô từ
cô Hiệu trưởng đến các thầy cô chủ nhiệm, đến các cô bảo mẫu, các bác lao công,
vân vân và vân vân… Ở đưới, đám bạn bè bắt đầu quay qua quay lại, chơi đập tay,
chuyền cho nhau xem những món đồ chơi mà ngày thường không được mang vào lớp học.
Tiến ồn ào râm ran lan từ chỗ này đến chỗ kia. Mấy bạn Sao đỏ bắt đầu đứng dậy
làm nhiệm vụ của mình. Tất cả chúng tôi, hầu như ai cũng ghét mấy đứa Sao đỏ.
Chúng rất hách dịch và chuyên đi mách lẻo. Ghét thì ghét đấy, nhưng trong thâm
tâm, đứa nào cũng ao ước một lần trong đời được làm Sao đỏ để xem cảm giác quyền
hành sung sướng như thế nào. Ở ngay phía sau tôi là một Sao đỏ đang gườm gườm
quát mấy bạn đùa giỡn. Các bạn lập tức im thin thít. Mà kể cũng lạ, chỉ một lát
nữa thôi, chúng tôi sẽ chia tay, ai về nhà nấy, tất cả đều bình đẳng. Thế mà đến
giây phút này, mọi người cũng vẫn sợ Sao đỏ ghi tên. Có khi nào cái từ Sao đỏ
sẽ ăn sâu vào đầu óc chúng tôi mãi mãi với nỗi khiếp sợ vô lý đến khó hiểu không nhỉ? Chịu,
tôi không biết được!
Phần cuối
cùng của buổi lễ là bài phát biểu của đại diện học sinh lớp 5. Một bạn trai đeo
kính bước lên bục. Cả trường bỗng yên lặng hướng hết về phía sân khấu. Bạn trai
cất giọng du dương, phát âm đúng chuẩn, lúc trầm lúc bổng: “Thế là thấm thoát 5
năm học đã trôi qua. Nhớ ngày nào, chúng em như những con chim non ngơ ngác đứng
trước sân trường, được đôi bàn tay ân cần của các thầy cô dìu dắt…” Tôi bỗng chốc
thấy da gà mình nổi lên rần rật. Tôi chẳng thể nào nói được như bạn ấy đâu, thậm
chí bảo tôi viết bài phát biểu tương tự như vậy tôi cũng chẳng viết được. Mà nếu
tôi có viết được hoặc có khả năng diễn đạt rõ ràng như bạn ấy thì tôi cũng
không thể lên trước sân khấu nói những điều hoàn toàn không phải cảm nghĩ của
mình như vậy. Èo, mắc cỡ chết! :p . Dưới sân trường, đột nhiện có vài bạn gái rơm rớm
nước mắt. Tôi không xúc động gì với bài phát biểu, nhưng thấy các bạn chảy nước
mắt, tự nhiên tôi cũng hơi nghẹn ngào. Có điều, mình là con trai, phải cứng rắn
lên, ai lại khóc bao giờ! Ở trên kia, bạn trai vẫn thao thao: “Giờ đây, khi
chúng ta chuẩn bị rời xa mái trường thân yêu này, xin gửi lại lời chào đến các
lớp đàn em còn ở lại. Mong các em hãy viết tiếp… viết tiếp… viết tiếp…” Bạn ấy lúng
túng, chắc là… quên bài! Cả sân trường
như nín thở vì sợ hỏng bài phát biểu. Ở phía sau hậu trường, thấp thoáng bóng một
cô giáo chạy lên “nhắc vở”: “Viết tiếp những trang truyền thống của trường”. Bạn
trai nhắc lại: “Viết tiếp những trang truyền thống của trường”. Ôi trời, cả trường
thở phào!
Buổi lễ kết
thúc. Mọi người chạy ùa ra chụp hình. Mẹ cũng lấy máy ảnh ra định chụp, nhưng
tôi trốn mất. Từ năm lên 10 tuổi đến nay, tự nhiên tôi mọc ria mép. Ria càng
ngày càng đen làm cho tôi hết sức xấu hổ. Tôi luôn trốn chụp hình là vậy. Không
chụp được tôi, mẹ bèn quay sang chụp bạn T.Tâm. Bạn T.Tâm cười rất tươi như bạn
ấy xưa nay vẫn thế. “Tạm biệt N. nhé!” Bạn ấy chỉ nói vậy rồi leo lên phía sau
xe máy của mẹ bạn, đi mất.
Hôm nay là ngày cuối cùng của tôi ở trường Tiểu
học. Nhiều năm nữa, không biết tôi có còn nhớ ngày này không, nhưng có một điều
chắc chắn tôi sẽ không quên được, đó là hôm ấy có hai người phụ nữ mà tôi rất
yêu thương đã có mặt trong lễ Tổng kết của tôi. Mai này, một người sẽ tiếp tục
đưa tôi đến trường cấp II, còn người kia…chẳng biết có còn gặp lại nữa không. Mấy
ngày trước, đám bạn gái cứ chuyền tay nhau những quyển lưu bút, trong đó ép mấy
cánh hoa phượng đỏ. Tôi thường bảo các bạn ấy “sến”. Nhưng hôm nay, đứng giữa
sân trường, ngước nhìn lên mấy cành phượng đỏ rực, tự nhiên tôi cứ nhớ cái bím
tóc lúc lắc, và tự nhiên tôi thấy mình cũng... sến!