Sách cũ

 Thật là sung sướng mỗi khi cầm trên tay một quyển sách mới tinh, còn thơm mùi mực in. Sung sướng hơn là khi vừa cầm trên tay, vừa ngắm nhìn kết quả lao động của mình, gật gù: “Có thế chứ! Ít ra đổ mồ hôi suy suy nghĩ nghĩ, làm đi làm lại, tranh luận sùi bọt mép, cuối cùng cũng ra được cái hình hài yêu quý này”. Nhưng không phải lúc nào cũng được như vậy. Cứ 10 quyển sách ra đời thì có đến 7 quyển không theo ý mình vì phải chiều theo “bố mẹ đẻ” của chúng, tức là tác giả và BTV. Mình chỉ là mẹ đỡ đầu thôi.

Chuyện lan man quá, vào chuyện chính nè!

Nói đến sách mới để nói sang chuyện sách cũ. Cái gì chả thế, đầu tiên là mới, sau đó thì đương nhiên là phải cũ.

Mình hay dành thời gian loanh quanh ở mấy tiệm sách cũ. Buổi trưa là thời gian lý tưởng nhất để chúi mũi vào hàng đống sách cũ chất như núi trong những cửa hàng chật hẹp dọc đường THL. Ông chủ cửa hàng lúc ấy thiu thiu ngủ gà ngủ gật, bà chủ thì mở TV xem phim Hồng Kông, chả ai buồn để ý, chả ai buồn hỏi han xem mình muốn tìm sách gì. Điều kiện thật tuyệt vời! Đầu tiên là mình sà vào chồng sách nước ngoài xem họ vẽ vời, trình bày ra sao. May mắn thì vớ được vài quyển mà ở cửa hàng sách mới chả thể nào kiếm được. Sau đó, mình xê dịch sang dãy sách văn học, bắt đầu lướt qua các gáy sách để xem tựa. Công đoạn này thật vất vả vì sách VN không tuân theo một quy ước nào cho gáy sách: quyển thì chữ chạy từ dưới lên, quyển thì chữ chạy từ trên xuống, mấy quyển dày dày thì chữ nằm ngang. Khi đọc, đầu hết nghiêng qua trái rồi lại nghiêng qua phải. Nếu ai nhìn thấy bộ dạng “lắc lư cái đầu, lắc lư cái mình” của OM những lúc đó chắc buồn cười lắm! Hết sách văn học thì sang đến dãy thơ, hết thơ thì sang khu vực sách y tế và sức khoẻ… Khoảng 1 tiếng đồng hồ thì liếc xong cửa hàng sách cũ và ra về với mớ chiến lợi phẩm không “đụng hàng”.

Về nhà, mình mở từng quyển ra săm soi. Sách nước ngoài thì xếp lên kệ, chỗ nào dễ lấy nhất để lâu lâu đem ra coi… hình. Thơ thì để đầu giường để tiện lúc nào đọc lúc đó. Sách sức khoẻ thì đọc ngay, rồi cất ngay. Còn lại, sách văn học, nhất là tiểu thuyết thì trân trọng cất vào tủ và thường thì… chả có lúc nào đọc! Mua sách văn học vì quyển sách đó hồi xưa mình đã từng mơ ước mà không mua được; hay vì quyển đó hồi xưa mình thích lắm, nhưng giấy đen kịt, xấu xí, sau này in lại đẹp hơn; hoặc vì nhớ cái quyển sách đó hồi xưa mình đã cho nhỏ X, nhỏ Y mượn, rồi bị nó “xù”, không trả; và có khi chỉ vì… thích mua. Thế thôi!

Lâu lâu ngồi soạn lại đống sách cũ, thấy có những cuốn giấy đen như ruột bánh mì đen hoặc vàng như đường thốt nốt, hay đã cũ, rách tơi tả, chặc lưỡi “thôi, vứt đi!”. Vứt xong thấy thương quá, lại nhặt vào. Mỗi cuốn sách đều lưu giữ trong đó một kỷ niệm của mình. Cuốn này ông bà mua tặng khi mình là học sinh giỏi, cuốn kia là của đứa bạn thân lặn lội săn lùng tận đâu đâu mang về cho mình, cuốn kia nữa bạn trai đã mua bằng số tiền mà đáng ra bạn ấy có thể đổi được mấy cái phiếu ăn sinh viên, cuốn khác mình mua lúc lang thang một mình trong một buổi chiều ướt nước mưa khi vừa chia tay với anh. Cũng có khi cuốn sách lưu giữ những kỷ niệm không phải của mình. Mua nó ở hiệu sách cũ, mở ra thấy ở trang bìa lót đã có sẵn những dòng chữ của ai đó ghi tặng cho một ai đó khác. Chợt thoáng buồn. Sao người ta lại nỡ…

Trưa nay, lúc đồng nghiệp tranh thủ sáu mươi phút quý báu để nghỉ trưa, mình không ngủ, loay hoay chụp lại một số lời đề tặng ghi ở trang bìa lót. Xong, mình vào Photoshop, lẩn mẩn lôi hết những dòng chữ đó vào một untitled, layer nọ chồng lên layer kia. Mình xoá bớt layer trên thì layer dưới lộ ra. Kỷ niệm chồng lên kỷ niệm, những mảnh ký ức nhoè vào nhau. Thương quá, sách cũ ơi!